Rewolucja Chwały: Walka o konstytucyjne prawa i protestantyzm w XVII-wiecznej Anglii

blog 2024-12-30 0Browse 0
Rewolucja Chwały: Walka o konstytucyjne prawa i protestantyzm w XVII-wiecznej Anglii

Rewolucja Chwały, zwana również Rewolucją 1688 roku, była przełomowym wydarzeniem w historii Wielkiej Brytanii. Ta seria niepokojów politycznych doprowadziła do obalenia króla Jakuba II i ustąpienia tronu jego córce Marii oraz zięciowi Wilhelmowi z Oranii.

Zanim jednak zagłębimy się w szczegóły rewolucji, warto przedstawić kontekst historyczny, który doprowadził do tego dramatycznego przewrotu. W XVII wieku Anglia była krajem podzielonym religijnie i politycznie.

Król Jakub II i jego autorytarne tendencje

Jakub II, katolik wyznający w kraju o dominującej większości protestanckiej, był podejrzany o dążenie do przywrócenia katolicyzmu jako religii państwowej.

Jego polityka religijna budziła niepokój wśród protestantów, którzy obawiali się utraty swoich praw i swobód. Dodatkowo Jakub II rządził w sposób autorytarny, ignorując parlament i naruszając tradycyjne prawa angielskie.

Oto kilka przykładów jego działań, które wzmogły napięcie polityczne:

  • Zawieszenie ustaw Aktu Wyłączającego: Akt ten uniemożliwiał katolikom zasiadanie na tronie angielskim. Jakub II zawiesił go, co oznaczało otwarcie drogi do objęcia tronu przez jego syna Jakuba Franciszka Eduarda, katolika.
  • ** mianowanie katolików na stanowiska publiczne:** Jakub II mianował katolików na wysokie stanowiska w administracji i armii, co wzbudziło obawy protestantów o przyszłość Anglii.

Powstanie opozycji i zaproszenie Wilhelma z Oranii

W obliczu autorytarnych rządów Jakuba II, przeciwnicy króla rozpoczęli organizowanie ruchu oppositionistycznego.

Do najważniejszych aktorów politycznych należeli:

  • Partia Wigów: grupa parlamentarna, która reprezentowała interesy protestantów i opowiadała się za ograniczaniem władzy monarchy
  • John Churchill, książę Marlborough: generał i prominentny polityk, który popierał Wilhelma z Oranii

W 1688 roku Wigowie skontaktowali się z Wilhelmiem z Oranii, stadhouderem (gubernatorem) Republiki Zjednoczonych Prowincji (Holandia), i zaprosili go do interwencji w Anglii.

Wilhelm był protestantem i mężem Marii, córki Jakuba II. Uważano go za odpowiednią osobę do objęcia tronu angielskiego i przywrócenia równowagi religijnej.

Inwazja Wilhelma z Oranii i upadek Jakuba II

Wilhelm z Oranii wylądował w Anglii w listopadzie 1688 roku na czele armii holenderskiej. Spotkał się ze stosunkowo niewielkim oporem ze strony wojsk Jakuba II, a wielu oficerów i żołnierzy przeszło na stronę Wilhelma.

Jakub II uciekł do Francji, gdzie zmarł w 1701 roku.

Wpływ Rewolucji Chwały na historię Wielkiej Brytanii

Rewolucja Chwała doprowadziła do wielu zmian w systemie politycznym Anglii:

  • Ustalenie monarchii konstytucyjnej: Monarcha stał się władcą ograniczonym przez parlament.
  • Akt Praw (Bill of Rights): Ustanowiony w 1689 roku, gwarantował podstawowe prawa obywatelskie i ograniczał władzę monarchy.

Na przykład:

Prawo Opis
Wolność wyznania Gwarantował prawo do wolnego wyznawania religii
Regularne zwołanie parlamentu Zapobiegał monopolowi władzy przez monarchę
Zabronienie kary bez procesu sądowego Zapewniał sprawiedliwy system prawa

Rewolucja Chwały stanowiła punkt zwrotny w historii Wielkiej Brytanii, otwierając drogę do nowoczesnej demokracji parlamentarnej. Wpływ tego wydarzenia jest odczuwalny do dziś.

TAGS