Rewolucja Chwały, zwana również Rewolucją 1688 roku, była przełomowym wydarzeniem w historii Wielkiej Brytanii. Ta seria niepokojów politycznych doprowadziła do obalenia króla Jakuba II i ustąpienia tronu jego córce Marii oraz zięciowi Wilhelmowi z Oranii.
Zanim jednak zagłębimy się w szczegóły rewolucji, warto przedstawić kontekst historyczny, który doprowadził do tego dramatycznego przewrotu. W XVII wieku Anglia była krajem podzielonym religijnie i politycznie.
Król Jakub II i jego autorytarne tendencje
Jakub II, katolik wyznający w kraju o dominującej większości protestanckiej, był podejrzany o dążenie do przywrócenia katolicyzmu jako religii państwowej.
Jego polityka religijna budziła niepokój wśród protestantów, którzy obawiali się utraty swoich praw i swobód. Dodatkowo Jakub II rządził w sposób autorytarny, ignorując parlament i naruszając tradycyjne prawa angielskie.
Oto kilka przykładów jego działań, które wzmogły napięcie polityczne:
- Zawieszenie ustaw Aktu Wyłączającego: Akt ten uniemożliwiał katolikom zasiadanie na tronie angielskim. Jakub II zawiesił go, co oznaczało otwarcie drogi do objęcia tronu przez jego syna Jakuba Franciszka Eduarda, katolika.
- ** mianowanie katolików na stanowiska publiczne:** Jakub II mianował katolików na wysokie stanowiska w administracji i armii, co wzbudziło obawy protestantów o przyszłość Anglii.
Powstanie opozycji i zaproszenie Wilhelma z Oranii
W obliczu autorytarnych rządów Jakuba II, przeciwnicy króla rozpoczęli organizowanie ruchu oppositionistycznego.
Do najważniejszych aktorów politycznych należeli:
- Partia Wigów: grupa parlamentarna, która reprezentowała interesy protestantów i opowiadała się za ograniczaniem władzy monarchy
- John Churchill, książę Marlborough: generał i prominentny polityk, który popierał Wilhelma z Oranii
W 1688 roku Wigowie skontaktowali się z Wilhelmiem z Oranii, stadhouderem (gubernatorem) Republiki Zjednoczonych Prowincji (Holandia), i zaprosili go do interwencji w Anglii.
Wilhelm był protestantem i mężem Marii, córki Jakuba II. Uważano go za odpowiednią osobę do objęcia tronu angielskiego i przywrócenia równowagi religijnej.
Inwazja Wilhelma z Oranii i upadek Jakuba II
Wilhelm z Oranii wylądował w Anglii w listopadzie 1688 roku na czele armii holenderskiej. Spotkał się ze stosunkowo niewielkim oporem ze strony wojsk Jakuba II, a wielu oficerów i żołnierzy przeszło na stronę Wilhelma.
Jakub II uciekł do Francji, gdzie zmarł w 1701 roku.
Wpływ Rewolucji Chwały na historię Wielkiej Brytanii
Rewolucja Chwała doprowadziła do wielu zmian w systemie politycznym Anglii:
- Ustalenie monarchii konstytucyjnej: Monarcha stał się władcą ograniczonym przez parlament.
- Akt Praw (Bill of Rights): Ustanowiony w 1689 roku, gwarantował podstawowe prawa obywatelskie i ograniczał władzę monarchy.
Na przykład:
Prawo | Opis |
---|---|
Wolność wyznania | Gwarantował prawo do wolnego wyznawania religii |
Regularne zwołanie parlamentu | Zapobiegał monopolowi władzy przez monarchę |
Zabronienie kary bez procesu sądowego | Zapewniał sprawiedliwy system prawa |
Rewolucja Chwały stanowiła punkt zwrotny w historii Wielkiej Brytanii, otwierając drogę do nowoczesnej demokracji parlamentarnej. Wpływ tego wydarzenia jest odczuwalny do dziś.